Recensie Themadag Ruimte door Judy de Graaff

8 december 2013 Themadag Ruimte
Als organisatieontwikkelaar en systemisch coach was ik al een tijdje bezig met het thema “Ruimte”. Met collega’s had ik het over meer ruimte geven in teambijeenkomsten voor meer inhoudelijk resultaat en draagvlak. Tegelijkertijd was daarbij de vraag hoever je daarmee moet gaan. Stel dat de ruimte ingenomen wordt? Wat doe je dan? En hoe zit het dan met de richting van de bijeenkomst? Hoe ga je dan weer “sturen” zodat een bijeenkomst resultaat oplevert. Ik was dus erg blij dat Jos een themadag aanbood. Haar manier van trainen biedt mij ervaringen waardoor ik er gelijk praktisch mee aan de slag kan en het op meerdere niveaus kan integreren. Het eerste inzicht ontstond al door een reeks oefeningen waarbij we onze aandacht langzaam verplaatsten van het ontdekken van de ruimte buiten onszelf naar de ruimte in onszelf. Het bijzondere van deze aandachtsverplaatsing was dat er meer verbinding en cohesie ontstond de groep als geheel. Dit heb ik opgevat als hoe meer je je bewust bent van je innerlijke ruimte, hoe meer je je eigen plek in de ruimte in kan nemen. Vandaar ook dat bewust waarnemen waar iemand in de ruimte gaat staan al veel informatie geeft over iemands binnenwereld. Daarnaast werden we ons ook bewust van dat de ruimte om ons heen een directe afspiegeling is van onze innerlijke ruimte. Dit gegeven is onmisbaar voor mijn werk als systeemopsteller, waar de relatie tot de ander in de ruimte wordt neergezet. Het feit dat je de buitenwereld dus ook weer terug in jezelf kunt halen biedt weer nieuwe perspectieven om een opstelling te begeleiden. Het mooie aan de aanpak van BML is dat je de kwaliteit van beide bewegingen kunt ervaren, zowel van buiten naar binnen als van binnen naar buiten. Daarmee ontstaat de verbreding in hoe je ruimte als element kunt inzetten.

Zo hebben we op een speelse manier ruimte in meerdere dimensies onderzocht. Ruimte in de vorm van tijd, beweging (waar zit ruimte in je lichaam), de fysieke ruimte gebruiken (waar voel je je prettig in de ruimte, waar sta jij in de ruimte?), ruimte ten opzichte van iets of iemand (ver weg, dichtbij). En: plaats een paar objecten of mensen in een ruimte en ons systeem gaat er betekenis aan geven. Hier kun je weer gebruik maken in coaching om vanuit symboliek de ruimte in te zetten. Met alle ervaringen die je zo’n dag opdoet, kun je telkens wel concluderen dat je nog lang niet klaar bent met alle hoeken van jezelf te ontdekken. En in het samenwerken met elkaar blijkt altijd weer dat de beleving van ruimte van de coach bepalend is voor de beleving van ruimte die de cliënt kan ervaren.

Het mooie aan een thema dag is dat het me aanvulling biedt op dat wat ik al ken en doe, het biedt mij als professional een verbreding op mijn “bewegingsidioom” zoals Jos dit altijd noemt. Met altijd de vraag hoe je dit naar de context van je dagelijks leven kunt vertalen. Ik merk dat ik nu in mijn werk ook aandacht heb voor het ervaren van de innerlijke ruimte, waar ik voorheen direct koos om met de ruimte om ons heen te gaan werken. Verder heb ik de ruimte ontdekt die zit in het afwisselen van stilstand of stilte met beweging. Praktisch houdt dit onder andere in dat ik lege ruimte inbouw op een agenda (tijd) en meer ruimte geef aan stilte. En alleen al door dat te doen ontstaat er een andere beweging in het werken met een groep. Eigenlijk is een dag veel te kort om de mogelijkheden van het thema “Ruimte” met BML te onderzoeken, was onze conclusie als deelnemers aan deze inspirerende dag. Hopelijk is er volgend jaar weer ruimte voor dit thema!

Dit verslag is geschreven door Judy de Graaff